Yaklaşık 2 aydır aralıksız her gün yayınladığımız “F1 Tarihinde Bugün” adlı içeriğimizi takip edenler, bugünkü içeriğimizde Ayrton Senna’nın McLaren’den ayrılıp, sonrasında geri döndüğü hikayesini kısaca okumuşlardı.
Evet, yanlış duymadınız. Ayrton Senna, 1993 Formula 1 sezonu öncesinde McLaren’la anlaşamayıp Williams’a yaklaşmıştı ancak Alain Prost’un engellemesi ve McLaren’in 32 sene önce bugün yeni sezon için kadrosunu Michael Andretti ve Mika Hakkinen şeklinde duyurması, Senna’nın bir süre boşta kalmasına neden olmuştu.
Bu içeriğimizle o dönemde yaşananları hatırlamaya ne dersiniz?
Senna ile McLaren Arasındaki Çatlak
1992 sezonunun sonunda McLaren’ın motor tedarikçisi Honda, Formula 1’den çekildi. Bu durum, McLaren’ı 1993 sezonunda müşteri motoru olan Ford motorlarına muhtaç bıraktı. Senna ise fabrika desteği olmadan şampiyonluk kazanmanın imkansız olduğunu düşünüyordu ve bu durumdan hoşnutsuzdu.
Rekabetçi bir araç arayışında olan Senna, Williams’a yöneldi ve önceki yıl Nigel Mansell ile kazandıkları zaferden etkilenerek, takımda ücretsiz yarışmayı bile teklif etti. Ancak, Williams ile sözleşme imzalayan eski rakibi Alain Prost, anlaşmasındaki bir maddeyi kullanarak Senna’nın takıma katılmasını engelledi. Prost’un Williams ile sözleşmesinde, “onun yarıştığı dönemde Senna’nın takıma gelemeyeceği” resmi olarak kabul edilmişti.
Alternatifsiz kalan Senna, McLaren’da kalmaya isteksizdi. Ron Dennis ise Senna’nın belirsiz tavrına karşı, 1993 sezonu için Mika Häkkinen ve Michael Andretti’yi kadroya dahil ettiklerini duyurdu.
Öyle ki, McLaren 1993 F1 sezonu öncesindeki lansmanında Hakkinen ve Andretti ile basının karşısına çıktı.
Senna’nın Dönüşü İçin Müzakereler
McLaren’ın yeni sezon için yapmış olduğu resmi açıklamaya rağmen takım patronu Dennis, Senna’yı takımda tutmak istiyordu. Hakkinen, aslında Senna ile anlaşılmaması ihtimaline karşı yedek plan olarak devreye alınmıştı. Ve bu plan gerçek oldu.
Görüşmeler yeniden başladı, ancak Senna önceki yıllara göre astronomik bir maaş talep etti. Honda’nın desteğini kaybetmiş ve finansal olarak zor durumda olan McLaren, Senna’ya beş yarış için 5 milyon dolar, yani yarış başı 1 milyon dolar teklif etti.
Senna, yarış başına 1 milyon dolar ödenmesi şartıyla teklifi kabul etti. Bu ödemenin her Grand Prix öncesinde Çarşamba günü hesapta olması gerekiyordu. Senna, aksi takdirde yarışmayacağını belirtti.
Senna ve McLaren tarafları, takımın ana sponsoru Marlboro’nun İsviçre’deki merkezinde buluştu.
Senna’nın menajeri Julian Jakobi, “Ayrton, McLaren Ford’un müşteri motoruna sahip olacak olması nedeniyle 1993’ten biraz endişeliydi.”
“İlk toplantıyı Ocak ayının sonlarında ya da Şubat ayının başında Phillip Morris’in Lozan’daki ofislerinde yaptık.”
“Ben Londra’dan Cenevre’ye tarifeli uçakla uçarken, Ayrton özel uçakla geldi. Sanırım Brezilya’dan gelmişti. Philip Morris bizi alması için havaalanına bir araç gönderdi ve onların ofislerine gittik.”
“Toplantının ardından Ayrton’un 1993’te takımda kalacağı konusunda anlaşma yoktu.”
“Ron’un müşteri motoru için ödeme yapması gerekiyordu. Ve elinde sadece 5 milyon doları vardı. Bu yüzden Ayrton’a geçmişte yaptığı ödemeyi yapamıyordu.”
“Bu yüzden Ayrton, ‘Peki. İlk 5 yarışa katılacağım. Hepsi bu’ dedi. Bu şekilde yarış başına 1 milyon dolar ödeme konusu ortaya çıktı. O, ‘Yarış başına 1 milyon istiyorum’ dememişti. Sadece ‘İlk 5 yarışa katılacağım’ demişti.”
“Odada bir süre sessizlik oldu. John Hogan gülmeye başladı ve bana doğru baktı. Graham Bogle gülmedi. İçlerinde en ciddisi oydu! Ron da sessizdi.”
“Ardından Ayrton, ‘Peki, daha sonra daha fazla para bulursanız, o zaman ilk 5 yarıştan sonraki ekstra yarışları konuşuruz’ dedi. Bu şekilde oldu ve McLaren 5 yarış için milyonluk ilk anlaşma imzalandı.”
“Ancak anlaşmaya bir koşul koyduk. Ayrton, ‘Her yarıştan önceki Çarşamba günü para hesabımda olmazsa, yarışlara gelmem’ dedi.” açıklamasıyla o dönemde yaşananları açığa çıkardı.
Senna’nın Resti ve Etkileyici Performansı
Senna ve McLaren’in anlaşmasının ardından Hakkinen yedek pilot olarak kenara çekilirken, Senna Ford motorlu McLaren MP4/8 ile sezona başladı.
Rakiplerine kıyasla daha zayıf bir araçla yarışmasına rağmen Senna, müthiş performanslar sergiledi. Bunların en dikkat çekeni, Avrupa Grand Prix’sinde Donington Park’taki değişken hava koşullarında kazandığı zaferdi.
Senna’nın başarısından etkilenen Dennis, Marlboro’nun (McLaren’ın ana sponsoru) desteğiyle sezonun geri kalanı için Senna’yı takımda tutmayı kabul etti. Bunun üzerine ilk 5 yarışın ardından yeni bir anlaşma yapıldı ve Senna, sezon boyunca yarış başı toplam 1 milyon dolar kazanarak toplamda 16 milyon dolar almış oldu.
1993: Tatlı ve Acı Bir Sezon
Senna, 1993 sezonunda beş yarış kazandı ve McLaren’ın sınırlı imkanlarına rağmen üstün yeteneğini gösterdi. Ancak, takımın rekabetçi olamamasından dolayı giderek daha fazla hayal kırıklığına uğradı. Yıl sonunda Williams’a geçmek için anlaşma imzaladı.
Ironik bir şekilde, Senna’nın ayrılığı açıklandıktan sadece iki ay sonra McLaren, 1994 için Peugeot ile fabrika motoru anlaşması yaptığını duyurdu. Bu gelişme üzerine Senna’nın Ron Dennis’e, “Eğer bu iki ay önce olsaydı, takımda kalırdım,” dediği bildirildi.
O dönemde McLaren’da olan Martin Whitmarsh, Senna’nın yaşadığı hayal kırıklığını şu sözlerle ifade etti: “1993’te rakibi kendisinden 60 beygir daha fazla güce sahipti. Araçta otururken, senin motorun 10.500 rpm devirde kalırken Renault motorunun 13.000 rpm devire çıktığını duyuyor olmak, biraz moral bozucu olsa gerek.”
Jakobi ise, “Her zaman sınırlarının ne olduğunu biliyordu. 1993, elindeki ekipman nedeniyle şampiyonluğu kazanamasa dahi sürüş açısından en iyi sezonuydu.” diyerek, Senna’nın 1993’teki performanslarına dikkat çekti.
O seneyi Alain Prost şampiyon olarak tamamlarken, Senna ilk başta endişe duyduğu McLaren ile sezonu 2. sırada tamamladı.
Acı son
Senna’nın Williams’a geçişi trajik bir şekilde kısa sürdü. 1 Mayıs 1994’te San Marino Grand Prix’sinde geçirdiği kazada hayatını kaybetti ve Formula 1’in en karanlık günlerinden biri yaşandı.