FIA, 2025 Formula 1 sezonu öncesinde sportif kurallarda bir dizi değişiklik yaptı. Bunlar arasında en dikkat çekici olanlar formasyon turu düzenlemeleri ve hasarlı araçların pistte ilerlemeye devam etmesiyle ilgili kısıtlamalar oldu.
FIA, 43.8 maddesini güncelleyerek pit yolundan yarışa başlayan araçların formasyon turuna katılmasını zorunlu hale getirdi.
Önceden, pit yolundan başlayacak araçlar formasyon turuna çıkmadan doğrudan garajlarında bekleyebiliyordu ve ancak grid dizilimi tamamlanırken piste çıkıyorlardı. Ancak yeni kurallarla birlikte tüm pit yolundan başlayan araçların formasyon turuna katılması gerekecek.
Bunun ardından, bu araçlar pit yoluna geri dönerek sıralama turlarındaki pozisyonlarına göre dizilecekler. Ancak, beş dakika kala formasyon turu için piste çıkan bir sıra oluşursa, pit yolundan başlayan araçlar bu sıranın en arkasına geçmek zorunda olacak.
FIA, bu düzenlemeyle birkaç potansiyel “açığı” kapattığını belirtiyor:
- Ekstra formasyon turları avantajı: Önceki kurallarda, pit yolundan başlayan araçlar, ekstra bir formasyon turu atabilir veya güvenlik aracı arkasında gerçekleşen formasyon turlarına katılmayarak avantaj elde edebilirdi. Ancak yeni kuralla tüm araçların aynı turu atması gerekecek.
- Yakıt avantajı: İptal edilen bir start durumunda pit yolundan başlayan araçlar, diğerlerinden bir tur fazla yakıt kullanabiliyordu. Yeni düzenleme bu avantajı ortadan kaldırıyor.
- Islak zemin avantajı: Islak zemin koşullarında yarış güvenlik aracı arkasında başlarsa, pit yolundan başlayan araçlar, yarışın başlamasını bekleyip doğrudan geçiş lastiklerine geçebiliyordu. Böylece, pistte bulunan araçlar ilk tur sonunda lastik değiştirmek zorunda kalırken pit yolundan başlayanlar avantaj elde edebiliyordu. Yeni kuralla birlikte bu stratejik avantaj tamamen engellendi.
Hasarlı Araçların Yarışa Devam Etmesi Kısıtlanıyor
FIA, 2025 için araçların ağır hasar almış halde piste devam etmesini engellemek amacıyla yeni bir düzenleme getirdi.
Bu değişiklik, Sergio Perez’in 2024 Kanada GP’de yaşadığı olay gibi durumların önüne geçmeyi amaçlıyor. O yarışta, Perez hasarlı aracıyla pite dönmeye çalışırken pist üzerinde parçalar dökülmesine neden olmuştu. FIA, bunun güvenlik aracı çıkmasını önlemek için yapıldığını değerlendirerek Perez’e 2024 İspanya GP’de üç sıra grid cezası, Red Bull’a ise 25.000 € para cezası vermişti.
Yeni kurallara göre, yarış direktörü Rui Marques artık bir aracı anında pistten çekme yetkisine sahip olacak.
Güncellenen 26.10 maddesi, şu ifadeleri içeriyor:
“Eğer bir aracın yapısal bileşeninde ciddi ve bariz bir hasar varsa ve bu durum sürücü veya diğerlerini tehlikeye atıyorsa, ya da araç, pite güvenli bir şekilde dönemeyecek durumdaysa ve diğer sürücüleri gereksiz şekilde engelliyorsa, pilotun mümkün olan en kısa sürede pisti terk etmesi gerekmektedir.”
“Yarış direktörü, bu tür bir hasarın ciddi ve bariz olduğu kanaatine varırsa, araca pistten çıkması için doğrudan talimat verebilir.”
Bu kural, aslında mevcut “siyah bayrak-turuncu daire” uygulamasının daha hızlı ve katı bir versiyonu olarak değerlendiriliyor. Önceki yıllarda, FIA bu uyarı bayrağının kullanımını azaltmış ve hafif hasarlı araçların yarışmaya devam etmesine izin vermişti. Ancak yeni düzenlemeyle, yarış direktörü artık doğrudan müdahale edebilecek.
Kuralların Amacı: Daha Adil ve Güvenli Yarışlar
Bu değişiklikler, hem sportif adaleti hem de güvenliği artırmayı hedefliyor:
- Pit yolundan başlayan araçlar için eşit formasyon turları, adil yakıt kullanımı ve lastik avantajlarının kaldırılması
- Ağır hasarlı araçların pistte parçalar saçmasını önleyerek güvenliğin artırılması